Οι λοιμώξεις τραχηλοπροσωπικών διαστημάτων οδοντογενούς αιτιολογίας, μαζί με τις εξαιρετικά επικίνδυνες επιπλοκές τους, αποτελούν απώτερη εξέλιξη μη ελεγχόμενων οδοντοφατνιακών λοιμώξεων.
Διαφορές Κυτταρίτιδας – Αποστήματος
Χαρακτηριστικό | Κυτταρίτιδα | Απόστημα |
---|---|---|
Πορεία | Οξεία | Χρόνια |
Πόνος | Οξύς και διάχυτος | Εντοπισμένος |
Έκταση | Μεγάλη | Περιορισμένη |
Εντόπιση | Ασαφή όρια | Σαφή όρια |
Ψηλάφηση | Σκληρία ζυμώδης-σανιδώδης | Κλειδασμός |
Παρουσία πύου | Όχι | Ναι |
Σοβαρότητα λοίμωξης | Μεγαλύτερη | Μικρότερη |
Μικρόβια | Αερόβια | Αναερόβια |
Σημαντικές πληροφορίες για την αντιμετώπισή τους, αποτελούν όλα τα σημεία – αρχές που πρέπει ο θεράπων ιατρός να έχει κατά νου άμεσα.
Πρώτη και δεύτερη θεραπευτική αρχή
Ο δύο πρώτες θεραπευτικές αρχές είναι:
- Η εκτίμηση της σοβαρότητας της λοίμωξης και του ανοσολογικού υποστρώματος του ασθενούς πάνω στο οποίο εξελίσσεται η λοίμωξη και
- Η λήψη ιστορικού που είναι υψίστης σημασίας και διενέργειας σωστής κλινικής εξετάσεως.
Η μη τήρηση των αρχών αυτών συνιστά τις δύο πρώτες παραλήψεις.
Καταστάσεις ανοσολογικής ανεπάρκειας
Μεταβολικές νόσοι - διαταραχές: | Ουραιμία |
Αλκοολισμός | |
Ασιτία | |
Παχυσαρκία | |
Διαβήτης | |
Γήρας | |
Κακοήθεις νόσοι: | Λευχαιμία |
Λέμφωμα | |
Νεοπλάσματα | |
Φάρμακα | Ανοσοκατασταλτικά |
Χημειοθεραπευτικά | |
Κορτικοστεροειδή |
Τρίτη θεραπευτική αρχή
Η επόμενη θεραπευτική αρχή που ακολουθεί τις δύο προηγούμενες είναι ο προσδιορισμός του ενδεικνυόμενου χώρου αντιμετώπισης του ασθενή: Θα είναι το οδοντιατρείο ή υπάρχει ένδειξη παραπομπής σε εξειδικευμένο κέντρο (κλινική).
Δείτε τα κριτήρια παραπομπής σε Γναθοπροσωπικό Χειρουργικό χώρο στον αντίστοιχο πίνακα.
Κριτήρια παραπομπής σε ΓΝΘΠΧ Κλινική
1 | Ταχέως εξαπλούμενη λοίμωξη |
2 | Δυσχέρεια αναπνοής |
3 | Δυσκολία κατάποσης |
4 | Επέκταση λοίμωξης σε τραχηλοπροσωπικά διαστήματα |
5 | Υψηλος πυρετός (38.5 και άνω) |
6 | Εντονος τρισμός (λιγοτερο από 10mm) |
7 | Τοξική εμφάνιση (βαρέως πάσχουσα) |
8 | Ανοσολογική ανεπάρκεια |
Τέταρτη και Πέμπτη θεραπευτική αρχή
Η τέταρτη και πέμτπη θεραπευτική αρχή είναι ο έλεγχος της λοίμωξης και ο πρωταρχικός θεραπευτικός στόχος, για την οριστική λύση της λοίμωξης, που είναι η κατά το δυνατόν αμεσότερη αντιμετώπιση – εξάλειψη της εστίας της λοίμωξης.
Κατά κανόνα πρώτο θεραπευτικό μέσο ελέγχου της λοίμωξης συνήθως αποτελεί η χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής, γιατί:
- Πολλές εκ των οδοντογενών λοιμώξεων που προσέρχονται στα οδοντιατρεία είναι στο στάδιο της κυτταρίτιδας όπου η χορήγηση αντιβίωσης:
α. μπορεί να οδηγήσει σε λύση της λοίμωξης ή
β. να επιταχύνει την διαπύηση αλλά και
γ. επιβάλλεται εφόσον υπάρχουν γενικά συμπτώματα - Η άμεση αντιμετώπιση της εστίας συχνά είναι αδύνατη (π.χ. τρισμός, ήδη θεραπευμένο δόντι)
- Η εφαρμογή του χειρουργικού σκέλους πέρα από το στάδιο της περιρριζίτιδας (παροχέτευση - αντιμετώπιση εστίας) καλό είναι να γίνεται υπό κάλυψη αντιβιοτική για
α. τον έλεγχο της πιθανότητας τοπικής επέκτασης της λοίμωξης από χειρισμούς
β. τον έλεγχο πρόκλησης ιατρογενούς μικροβιαιμίας - Το ανοσολογικό υπόστρωμα του ασθενή το επιβάλλει.
Έτσι εισερχόμαστε στο κρίσιμο θέμα της επιλογής της ενδεδειγμένης αντιβιοτικής αγωγής και της ορθής χορήγησής της. Είναι ένα θέμα καταλυτικής σημασίας στον έλεγχο της λοίμωξης και στην εξέλιξής της, αλλά και στην αποφυγή λαθών μεγάλης κλινικής σημασίας.
Ενδείξεις χορήγησης αντιβιοτικής αγωγής
1 | Ταχέως εξαπλούμενο οίδημα |
2 | Διάχυτο οίδημα |
3 | Ανοσολογική ανεπάρκεια |
4 | Επέκταση σε τραχηλοπροσωπικά διαστήματα |
5 | Οξεία περιστεφανίτιδα |
6 | Οστεομυελίτιδα |
Καταστάσεις όπου αντιβιοτική αγωγή δεν είναι απαραίτητη
1 | Χρόνιο σαφώς περιγεγραμμένο απόστημα |
2 | Περιορισμένο προστομιακό απόστημα |
3 | Χρόνια περιστεφανίτιδα |